Meditatie in de wetenschap

Meditatie is eeuwenoud, het heeft zijn oorsprong in India en wordt veelal in verband gebracht met het Boeddhisme. Het doel hierbij is om dichterbij tot de ware zelf te komen en niet te proberen, maar te observeren. Het is een ogenzienlijk makkelijke activiteit, maar iedereen die gemediteerd heeft weet dat het niet is wat het lijkt. Het vereist discipline om het regelmatig te doen en soms kan het moeilijk zijn om vol te houden. Sommige dagen gaat het goed, en dan zijn er dagen waarop je je niet lijkt te kunnen focussen, de aandacht valt steeds terug op de gedachtes. Nu is dit een korte introductie van het mediteren, maar heeft het ook nut of is het pseudopsychologische onzin?

Wat zijn de effecten van mediteren?

De westerse wetenschap heeft lange tijd niet omgekeken naar mediteren. Veelal werd er vanuit gegaan dat medicijnen de oplossing zijn voor vele mentale problematiek zoals depressie en angst. Toch is er in de laatste jaren meer aandacht gekomen voor deze oefening. Daniel Goleman beschreef hoe hij als jonge psycholoog zijn professoren moest overtuigen dat het bestuderen van meditatie een nuttige toevoeging zou zijn aan de wetenschap van de psychologie. Hij kreeg veelal te horen van hen dat hij zijn tijd en zijn carrière zou verprutsen. Awel, het is nu vele jaren later en het tegendeel blijkt waar te zijn. Hij heeft, net als een aantal andere onderzoekers onder andere onderzoek gedaan naar de fysieke en mentale gevolgen van meditatie.

5 uur meditatie zorgt al voor verandering in de hersenen

Wat zijn de resultaten gebleken van meditatie? Het is gebleken dat 5 uur mediteren al genoeg is om een aanzienlijke langdurige verandering in de hersenactiviteit waar de nemen. De neo-cortex wordt sterker, waardoor een mens beter kan concentreren, en in staat is om beloningen uit te stellen. Ook is gebleken dat de amygdala minder actief wordt, dit onderdeel van de hersenen veroorzaakt angst en spanning bij overactiviteit. Ook is er aangetoond dat het mediteren fysieke gevolgen heeft, zo zouden monniken na jaren meditatie een hogere mate aan gezonde darmbacteriën in hun darmen hebben.

Mediteren even goed als medicijnen?

Ook blijken er rapporten uit te komen die stellen dat meditatie even effectief kan zijn tegen depressie als medicijnen. Wilt u meer weten? Meer informatie kunt u lezen op de website van USA Today (https://jamanetwork.com/journals/jamapsychiatry/article-abstract/2798510) Hier kunt u alle informatie vinden.

Proberen mag altijd

Meditatie is niet voor iedereen, soms zijn mensen er niet klaar voor, of zien niet in hoe het voor hun een werking kan hebben. In dat geval zijn er gelukkig andere opties die iemand kan proberen. Goed bewegen, sporten en gezond eten worden ook vanuit de wetenschap sterk aangeraden voor een gezond en gebalanceerd leven. En niet te vergeten, een goede nachtrust is cruciaal!

Toch wil ik als psycholoog benadrukken dat ik vol achter het mediteren sta en ik zou iedereen aanbevelen om op zijn minst de oefening op deze site een paar keer te proberen. Doe dit elke dag voor een week en kijk of je het verschil opmerkt. De meditatie-oefening die hier op deze site wordt aangeboden is fantastisch geschikt voor een beginner, maar kan ook worden toegepast door iemand die al wat meer mediteer ervaring heeft. Zelf doe ik het dagelijks en heb in mijzelf een forse verbetering gezien in mijn leesvaardigheid en concentratie. Ook heb ik veel cliënten die positieve gevolgen hebben mogen genieten door dagelijks te mediteren.

-Henk van der Boom, Klinisch Psycholoog

Bronnenlijst:

Longas, M. (2019, 30 oktober). Close-Up photo of yellow tape measure · Free stock photo. Pexels. https://www.pexels.com/photo/close-up-photo-of-yellow-tape-measure-3143085/

Monstera. (2020, oktober 13). Serene man meditating in Lotus pose on sofa · Free Stock photo. Pexels. https://www.pexels.com/photo/serene-man-meditating-in-lotus-pose-on-sofa-5302897/